...

Ongeacht de aandoening liet 93% (1.070) van de 1.151 patiënten in het UPC KU Leuven zich inenten tegen het coronavirus. Bij de volwassen bevolking in Vlaanderen was ten tijde van het onderzoek in juli jongstleden bijna 89% een eerste keer ingeënt. "Internationaal nemen de zorgen toe over de aarzelende houding van de algemene bevolking tegenover covid-19-vaccinatie. Hoe zit het met de vaccinatiegraad bij patiënten met een psychiatrische aandoening, vroegen wij ons af", vertelt dr. Victor Mazereel.Dokter Mazereel is doctoraatsstudent aan KU Leuven en psychiater in op- leiding. Samen met prof. Marc De Hert, hoofdapotheker Siska Desplenter, en collega-aso Tom Vanbrabant ging dr. Mazereel na hoeveel patiënten in het UPC KU Leuven deels dan wel volledig gevaccineerd waren tussen 31 maart en 19 juli 2021.Uit onderzoek dat plaatsvond voor de coronapandemie, bleek bij patiënten met een psychiatrische aandoening de bereidheid voor vaccinatie tegen influenza hoog, maar de effectieve vaccinatiegraad laag. Een studie uit Denemarken tijdens de crisis toonde dan weer aan dat de bereidheid voor covidvaccinatie bij mensen met psychiatrische aandoeningen bijna even hoog is als in de algemene bevolking. "Onze studie bevestigt de resultaten uit andere onderzoeken die aantonen dat mensen met een psychiatrische aandoening evenzeer bereid zijn om zich te laten vaccineren", zegt dr. Mazereel. "Het toont ook aan dat je de vaccinatiegraad in deze bevolkingsgroep kan verhogen door gerichte vaccinatieprogramma's, zoals in België." Volgens de psychiater in opleiding kan deze vaststelling bijdragen om bestaande stigma's te doorbreken ten opzichte van mensen met een psychiatrische aandoening. "Zo weten we uit de literatuur dat mensen met een psychiatrische aandoening minder vaak preventieve gezondheidszorg krijgen." Vorig jaar pleitten de onderzoekers er in The Lancet Psychiatry nog voor om mensen met een psychiatrische aandoening ook prioritair te vaccineren, samen met mensen met belangrijke somatische comorbiditeit. Uit onderzoek blijkt immers dat mensen met psychiatrische problemen het coronavirus sneller oplopen. "Hoe dat precies gebeurt, is nog niet helemaal duidelijk maar vermoedelijk gaat het om een samenspel van bio- logische en sociale factoren", licht dr. Mazereel toe. "Zo gaan psychische stoornissen vaak gepaard met immu- nologische veranderingen waardoor er bij deze mensen vaker sprake is van een pro-inflammatoire toestand. Bijgevolg zijn ze vatbaarder voor infecties, of kunnen ze zich minder goed tegen infecties verdedigen. Ook geassocieerde slaapproblemen en sociale exclusie dragen bij tot deze immunologische veranderingen." Als ze besmet zijn, hebben patiënten met een psychiatrische aandoening vaker een negatieve outcome. Ze be- landen vaker op intensieve zorg, ze lopen ook een verhoogd risico om te overlijden. "Bij een deel komt dat doordat ze vaak aan comorbide aandoeningen lijden zoals diabetes, long- of cardiovasculaire ziekten - wat risicofactoren zijn voor covidinfectie en -oversterfte." Daarnaast tonen verschillende studies aan dat de psychiatrische aandoening op zich al het risico verhoogt wanneer men controleert voor diabetes, long- of cardiovasculaire en andere ziekten, legt dr. Mazereel uit. "Dat risico komt dus bovenop het risico dat ze al hebben omdat ze vaker so- matische comorbide aandoeningen hebben."Landen als Nederland, Duitsland, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk gaven in hun vaccinatiecampagne ook prioriteit aan personen met ernstige psychiatrische ziekten, weet dr. Mazereel. "In België is de vaccinatiestrategie opgesteld vanuit de idee dat deze mensen al bereikt zouden worden via de prioritaire vaccinatie voor personen die in een psychiatrische instelling verblijven. De grote meerderheid van de patiënten met psychia- trische problemen wordt weliswaar ambulant en via dagkliniek geholpen.""Doordat er in ons land voldoende vaccins beschikbaar waren, ging de vaccinatiecampagne goed vooruit en stelde deze aanpak geen problemen", vervolgt hij. "In regio's waar er slechts beperkte beschikbaarheid is van covidvaccins, zoals grote delen van Azië en Afrika, is prioritaire vaccinatie van deze bevolkingsgroep een noodzaak", besluit dr. Victor Mazereel.