Dat zonnebanken huidkanker veroorzaken lijdt geen twijfel meer. Daarom adviseerde de Hoge Gezondheidsraad vorig jaar om ze af te schaffen. Voorlopig komt dit verbod er niet, besloten Minister Peeters (verantwoordelijk voor de controle van de uitbating) en Minister De Block. Wat er wel kwam was een nieuw Koninklijk besluit (van 24 september 2017) dat het vorige besluit van 2002 vervangt.
Stap in de goede richting
Dit KB legt de uitbaters van commerciële zonnebanken bijkomende regels op. De vorige regels beschermden de consument onvoldoende en veel uitbaters lapten de wetgeving aan hun laars. Dit blijkt jaarlijks uit de vele ernstige inbreuken bij controles. In 2017 waren slechts 29 % van de centra in orde. Deze sector ligt er blijkbaar niet van wakker dat hun klanten huidkanker kunnen krijgen van de zonnebank. Meer nog: ze hebben de overheid misleid met valse argumenten en nu zelfs de opschorting gevraagd van het nieuwe KB.
Het KB stelt dat de zonnebank geen gezondheidsvoordelen heeft, dat men de consument dus niet mag paaien met zogenaamde voordelen, en dat er een duidelijk zichtbaar label moet aangebracht worden met de tekst: 'zonnebanken veroorzaken huidkanker'.
Een assortiment van leugens
Reguleringen hoe goedbedoeld ook, veranderen een kankermachine niet ineens in een gezond toestel
Momenteel worden er nog steeds fictieve gezondheidsvoordelen door de sector geclaimd, een kleine greep uit het assortiment van leugens: verlaging van de kans op osteoporose, activeren van het 'gelukhormoon' om zo depressies te voorkomen, verbeteren van de bloedsomloop en de werking van het hart, verlagen van bloeddruk en cholesterol, stimuleren van het immuunsysteem, genezen van huidziekten en zelfs kanker.
Het KB bepaalt ook dat de klant eerst via een huisarts moet passeren voor een huidtypebepaling. Centra die over een toestel beschikken dat de huidgevoeligheid meet, kunnen zelf die huidtypebepaling verrichten.
Dit laatste is geen goed idee omdat reeds bewezen is dat de sector hier heel lichtzinnig mee omgaat en ook minderjarigen en personen met huidtype 1 toelaat. De bestaande toestellen meten ook niet je huidtype maar de huidgevoeligheid. Alhoewel de sector zelf vragende partij was om huidtypebepalingen te mogen uitvoeren via deze toestellen, vragen ze nu een opschorting van het KB omdat deze toestellen een te grote investering vragen. Zeer vreemd toch.
Meerderheid wil een verbod
In ons onderzoek uit 2017 stellen we vast dat 58% van de Belgische bevolking achter een verbod staat en dit niet betuttelend vindt. In 2011 was dit nog 39%.
Minister Peeters wil voorlopig geen verbod, met als reden dat hij vreest dat het privégebruik zal stijgen. Niets wijst echter in deze richting. In Australië en Brazilië waar al een verbod werd ingevoerd, was er geen stijging van het privégebruik. Ook in België zien we nu een dalende trend van zowel het commerciële als het privégebruik.
Een ander argument om geen verbod in te voeren, is dat mensen maar zelf moeten beslissen, er mag al zo veel niet. Ook dit argument houdt geen steek. Uit recent onderzoek blijkt dat tot 20% van de gebruikers verslaafd zouden zijn aan de zonnebank (aanmaak van endorfines).
Mensen gaan vooral naar de zonnebank om voor te bruinen. De sociale druk van de omgeving en ook de norm 'bruin is mooi' en bepaalde mythes hebben een enorme impact. Voorlichting in de zonnecentra, als die al correct verloopt, heeft weinig zin. De consument heeft al beslist in haar/zijn hoofd en de contactpersoon wil vooral zijn diensten verkopen.
Het nieuwe KB bedeelt daarom een rol toe aan de huisarts. Deze wordt ingeschakeld om een huidtypecertificaat af te leveren voor men gaat bruinen. Wij vinden dit een goede zaak, ondanks de extra werklast voor de huisarts. Het bepalen van een huidtype kan zo objectief gebeuren want de huisarts heeft geen commercieel belang. De kans dat personen met een huidtype 1 toch een certificaat krijgen, wordt zo veel kleiner en de huisarts kan meteen wijzen op de gevaren van de zonnebanken en ook bestaande huidschade controleren indien nodig. Het bepalen van dit huidtype hoeft niet tijdrovend en moeilijk te zijn. In Duitsland gebruikt men hiervoor een gevalideerde korte vragenlijst.
Tegenoffensief met valse argumenten
De zonnebank sector lanceerde een charmeoffensief naar de overheid door te claimen zelf het professionele niveau van de zonnecentra op te krikken door het invoeren van een kwaliteitslabel en zelfcontroles. Helaas is dit een van de vele trucs uit de trukendoos van de sector, net als het betalen van wetenschappers om verwarring te zaaien met wetenschappelijke artikels.
Deze sector pleit ook om rekening te houden met het verlies van tewerkstelling. Heel veel zonnebanken staan echter bij instellingen bij wie dit slechts een deeltje van hun omzet vertegenwoordigt (beauty instituten, hotels, fitness centra, zwembaden, kappers enz..). Dit omzetverlies zorgt echt niet voor een sluiting van de zaak en voor jobverlies. Ook bij de ketens kan men nog altijd diversifiëren en omschakelen op een veiliger aanbod zoals spraytanning. Hiervoor is het niet ondenkbaar om recyclagepremies te geven voor elke zonnebank die verdwijnt. Om hoeveel jobs het gaat weet niemand. Er zijn een 1000-tal centra geregistreerd (wat trouwens verplicht is) bij de kruispuntbank.
Het KB mag dan al een stap in de goede richting zijn, toch denken we dat dit niet ver genoeg gaat. Ondertussen blijft het aantal huidkankers stijgen. Voor België zijn er nu al jaarlijks 37.000. De overheid moet kiezen: het aantal huidkankers en de economische kost laten stijgen of de epidemie een halt toe roepen door preventieve maatregelen te nemen en ook de hiervoor artsen in te schakelen.
Voor ons is het een 'no brainer': reguleringen hoe goedbedoeld ook, veranderen een kankermachine niet ineens in een gezond toestel. Veilig onder de zonnebank bestaat niet. En gezondheid moet volgens ons altijd op de eerste plaats komen!
Stap in de goede richtingDit KB legt de uitbaters van commerciële zonnebanken bijkomende regels op. De vorige regels beschermden de consument onvoldoende en veel uitbaters lapten de wetgeving aan hun laars. Dit blijkt jaarlijks uit de vele ernstige inbreuken bij controles. In 2017 waren slechts 29 % van de centra in orde. Deze sector ligt er blijkbaar niet van wakker dat hun klanten huidkanker kunnen krijgen van de zonnebank. Meer nog: ze hebben de overheid misleid met valse argumenten en nu zelfs de opschorting gevraagd van het nieuwe KB.Het KB stelt dat de zonnebank geen gezondheidsvoordelen heeft, dat men de consument dus niet mag paaien met zogenaamde voordelen, en dat er een duidelijk zichtbaar label moet aangebracht worden met de tekst: 'zonnebanken veroorzaken huidkanker'. Een assortiment van leugensMomenteel worden er nog steeds fictieve gezondheidsvoordelen door de sector geclaimd, een kleine greep uit het assortiment van leugens: verlaging van de kans op osteoporose, activeren van het 'gelukhormoon' om zo depressies te voorkomen, verbeteren van de bloedsomloop en de werking van het hart, verlagen van bloeddruk en cholesterol, stimuleren van het immuunsysteem, genezen van huidziekten en zelfs kanker.Het KB bepaalt ook dat de klant eerst via een huisarts moet passeren voor een huidtypebepaling. Centra die over een toestel beschikken dat de huidgevoeligheid meet, kunnen zelf die huidtypebepaling verrichten. Dit laatste is geen goed idee omdat reeds bewezen is dat de sector hier heel lichtzinnig mee omgaat en ook minderjarigen en personen met huidtype 1 toelaat. De bestaande toestellen meten ook niet je huidtype maar de huidgevoeligheid. Alhoewel de sector zelf vragende partij was om huidtypebepalingen te mogen uitvoeren via deze toestellen, vragen ze nu een opschorting van het KB omdat deze toestellen een te grote investering vragen. Zeer vreemd toch. Meerderheid wil een verbodIn ons onderzoek uit 2017 stellen we vast dat 58% van de Belgische bevolking achter een verbod staat en dit niet betuttelend vindt. In 2011 was dit nog 39%.Minister Peeters wil voorlopig geen verbod, met als reden dat hij vreest dat het privégebruik zal stijgen. Niets wijst echter in deze richting. In Australië en Brazilië waar al een verbod werd ingevoerd, was er geen stijging van het privégebruik. Ook in België zien we nu een dalende trend van zowel het commerciële als het privégebruik.Een ander argument om geen verbod in te voeren, is dat mensen maar zelf moeten beslissen, er mag al zo veel niet. Ook dit argument houdt geen steek. Uit recent onderzoek blijkt dat tot 20% van de gebruikers verslaafd zouden zijn aan de zonnebank (aanmaak van endorfines). Mensen gaan vooral naar de zonnebank om voor te bruinen. De sociale druk van de omgeving en ook de norm 'bruin is mooi' en bepaalde mythes hebben een enorme impact. Voorlichting in de zonnecentra, als die al correct verloopt, heeft weinig zin. De consument heeft al beslist in haar/zijn hoofd en de contactpersoon wil vooral zijn diensten verkopen.Het nieuwe KB bedeelt daarom een rol toe aan de huisarts. Deze wordt ingeschakeld om een huidtypecertificaat af te leveren voor men gaat bruinen. Wij vinden dit een goede zaak, ondanks de extra werklast voor de huisarts. Het bepalen van een huidtype kan zo objectief gebeuren want de huisarts heeft geen commercieel belang. De kans dat personen met een huidtype 1 toch een certificaat krijgen, wordt zo veel kleiner en de huisarts kan meteen wijzen op de gevaren van de zonnebanken en ook bestaande huidschade controleren indien nodig. Het bepalen van dit huidtype hoeft niet tijdrovend en moeilijk te zijn. In Duitsland gebruikt men hiervoor een gevalideerde korte vragenlijst. Tegenoffensief met valse argumentenDe zonnebank sector lanceerde een charmeoffensief naar de overheid door te claimen zelf het professionele niveau van de zonnecentra op te krikken door het invoeren van een kwaliteitslabel en zelfcontroles. Helaas is dit een van de vele trucs uit de trukendoos van de sector, net als het betalen van wetenschappers om verwarring te zaaien met wetenschappelijke artikels. Deze sector pleit ook om rekening te houden met het verlies van tewerkstelling. Heel veel zonnebanken staan echter bij instellingen bij wie dit slechts een deeltje van hun omzet vertegenwoordigt (beauty instituten, hotels, fitness centra, zwembaden, kappers enz..). Dit omzetverlies zorgt echt niet voor een sluiting van de zaak en voor jobverlies. Ook bij de ketens kan men nog altijd diversifiëren en omschakelen op een veiliger aanbod zoals spraytanning. Hiervoor is het niet ondenkbaar om recyclagepremies te geven voor elke zonnebank die verdwijnt. Om hoeveel jobs het gaat weet niemand. Er zijn een 1000-tal centra geregistreerd (wat trouwens verplicht is) bij de kruispuntbank. Het KB mag dan al een stap in de goede richting zijn, toch denken we dat dit niet ver genoeg gaat. Ondertussen blijft het aantal huidkankers stijgen. Voor België zijn er nu al jaarlijks 37.000. De overheid moet kiezen: het aantal huidkankers en de economische kost laten stijgen of de epidemie een halt toe roepen door preventieve maatregelen te nemen en ook de hiervoor artsen in te schakelen.Voor ons is het een 'no brainer': reguleringen hoe goedbedoeld ook, veranderen een kankermachine niet ineens in een gezond toestel. Veilig onder de zonnebank bestaat niet. En gezondheid moet volgens ons altijd op de eerste plaats komen!
