In een opiniestuk in De Morgen van 5 juni pleit prof. em. Jan de Maeseneer ervoor om 'zorg'-vuldig te kiezen.
Wat hij daarmee bedoelt, is zonneklaar. De zorgnoden zullen de komende decennia spectaculair toenemen, om gekende redenen. Bijgevolg houdt het dan geen steek om hierop financieel te beknibbelen. Er moet fors geïnvesteerd worden.
Voor De Maeseneer betekent fors investeren dat de jaarlijkse groeivoet voor de gezondheidzorg 2,5 % moet bedragen, bovenop de inflatie. Waar het geld vandaan moet komen om dit gefinancierd te krijgen, daar hebben we het raden naar. Binnen het politieke spectrum zijn er partijen die voorstander zijn om dit groeipad te volgen. Andere partijen vinden dit te verregaand.
Volgens De Maeseneer is zo'n forse investering nodig, gezien de uitdagingen die op ons afkomen. Bovendien treedt Zorgnet-Icuro hem hierin bij. Om zijn argumentatie kracht bij te zetten, bekijkt hij twee aspecten van naderbij : de toegankelijkheid van zorg enerzijds, en de budgettaire problematiek anderzijds.
Laten we vooreerst een misverstand de wereld uithelpen : de zorgtoegankelijkheid is in België al zeer hoog, in weerwil van wat sommigen ons willen doen geloven. Mensen die het wat minder hebben, kunnen tegen verlaagd tarief bij de huisarts. De derdebetalerregeling die ondertussen veralgemeend is, zorgt ervoor dat een consult bij de huisarts omzeggens gratis geworden is. Zelfs in het weekend op de zogenaamde wachtposten wordt er aan tarieven gewerkt die ruimschoots tegemoetkomen aan zij die het minder breed hebben.
Sommige partijen willen voorwaarden koppelen aan het verkrijgen van een aantal tegemoetkomingen en sociale voordelen. Zij zijn de mening toegedaan dat het geen oplossing is om blanco cheques uit te delen. Dit zou de deur openzetten naar misbruik en verspilling van middelen.
Volgens De Maeseneer zouden die partijen de filosofie huldigen dat de precaire maatschappelijke positie waarin mensen zich bevinden, in hoofdzaak te wijten is aan eigen falen. Hij spreekt van het 'individuele schuldmodel'.
Als ik het N-VA discours op dat vlak hoor, dan hoor ik toch andere geluiden. Zij die het echt nodig hebben, zij die door onvoorziene omstandigheden of door factoren waar ze zelf geen schuld aan hebben in de penarie zitten, worden helemaal niet geviseerd. Zij kunnen blijven genieten van onze royale sociale zekerheid en alle voorzieningen die daarbij horen.
Als we blijven gooien en strooien met geld, alsof het confetti is, dan blijven we dweilen met de kraan open
Bart De Wever zegt wel dat we moeten wieden in uitkeringen en sociale voordelen die toegekend worden zonder dat er grondig onderzocht geweest is of mensen daar wel recht op hebben. Daar kan toch niemand iets op tegen hebben? Strenger toezien op het toekennen van publieke middelen is toch gewoon een teken van goed bestuur? Per slot van rekening gaat dit hier over belastinggeld. Als we blijven gooien en strooien met geld, alsof het confetti is, dan blijven we dweilen met de kraan open.
Dat we, op de manier zoals De Wever en anderen het zien, dan zouden afstevenen op zogenaamde A-burgers en B-burgers, is compleet van de pot gerukt. Los van ras, taal, afkomst en cultuur kan iedereen hier in Belgie genieten van uitstekende gezondheidszorgen. En dat zal niet veranderen. Het enige dat moet wijzigen is de illusie dat de geldkraan zal blijven stromen. Want het geld zal niet blijven uit de hemel neerdwarrelen. Onze werkzaamheidsgraad, een van de belangrijkste peilers om de kas van de sociale zekerheid te spijzen, is niet van dien aard dat we het geld door ramen en deuren kunnen gooien.
Toegankelijkheid en beschikbaarheid aan middelen gaan trouwens hand in hand. Onze zeer genereuze toegankelijkheid is een grote troef. Iets wat zeer goed gekend is binnen de hele EU. Tegelijk legt deze ook een grote druk op het budget. Vandaar dat we onze verantwoordelijkheid moeten nemen om beide goed te bewaken.
Bewaken houdt dan concreet in dat we zorg dragen voor zij die het nodig hebben, maar ook mensen op hun plichten wijzen willen ze genieten van bepaalde sociale voordelen.
Dat sommige partijen geen opening maken om het budget een forse injectie te geven, lees: bovenop de inflatie een jaarlijkse groeivoet van 2,5%, heeft zo zijn redenen. Dat zou De Maeseneer moeten weten. Een euro kan je namelijk geen twee keer uitgeven. Onze arbeidsmarktsituatie is actueel niet van dien aard om de gulle weldoener van Europa te spelen, zoals hij misschien wel stiekem zou willen.
Frank Vandenbroucke beklemtoonde tijdens het Belgische EU-voorzitterschap het volgende : 'wetenschap en solidariteit zijn de grondstoffen van de gezondheidszorg'.
Ik zou daar nog aan willen toevoegen: koken kost geld. Wil je voldoende grondstoffen in de toekomst veiligstellen, dan moet je provisie aanleggen. Ervoor zorgen dat de middelen er zijn om wetenschap en solidariteit te waarborgen voor toekomstige generaties.