Domus Medica: lokaal bronnen en clusters opsporen met dokter SPOC

Alles begint met de huisarts. Die ziet als eerste veelal de nieuwe gevallen, en weet wanneer extra ondersteuning nodig is. Dat kan zijn om de patiënt te helpen bij de thuisisolatie en om de bron en de uitbreiding van de besmetting in kaart te brengen. De huisarts kan dat opstarten maar moet de informatie en de opvolging snel kunnen doorgeven.StappenplanDaarvoor is een blauwdruk - een "generiek kader" - opgesteld. De huisarts zet de eerste vijf stappen in het plan en dan neemt een lokaal netwerk het over. Om dat lokale netwerk uit te bouwen werken de huisartsenkringen, de zorgraden en de lokale besturen samen.De blauwdruk werd op vier augustus voorgesteld in een webinar aan de huisartsenkringen - op dezelfde dag dat de Vlaamse overheid in een webinar voor de lokale besturen eveneens toelichtte hoe ze de lokale aanpak van covid zag. Dezelfde elementen komen in de twee presentaties terug: het covidteam van de zorgraad en de teamleader, de controletoren, de huisbezoekers, de medisch expert... De powerpoint gebruikt in beide webinars is overigens ook grotendeels dezelfde, met name het stuk dat het Agentschap Zorg en Gezondheid op zich nam.Maar bij Domus Medica heet de 'medisch expert' van het covidteam, zoals voorgesteld in de webinar van VVSG, de Single Point Of Contact met medische expertise - dokter SPOC dus. Dokter SPOC wordt aangesteld door de huisartsenkring en vormt met de teamleader, in principe aangesteld door de zorgraad, een tandem. De tandem wordt aangesteld voor een jaar.LiaisonDe tandem legt de liaison tussen huisartsenkring, zorgraad en lokale besturen. Het duo volgt ook op wat er gebeurt in de andere zorgraden. Het legt de verbinding met de ziekenhuizen in de regio. Vooral de medische SPOC wisselt informatie uit met de centrale, Vlaamse infectiebestrijding en contacttracing.Dokter SPOC heeft, samen met de teamleader, toegang tot de 'controletoren' (zie ook het VVSG-stuk) die de besmettingshaarden fijnmazig in kaart brengt. Zoals ook het kabinet van Wouter Beke al meldde is de medische SPOC de enige persoon die toegang krijgt tot de persoonlijke gegevens van besmette individuen.HuisbezoekersHet covidteam poolt de 'huisbezoekers'. Die huisbezoekers kan de huisarts inschakelen voor de 'zachte handhaving': het ondersteunen van mensen die in quarantaine zijn geplaatst, tevens om die mensen eventueel te helpen om clusters te ontwarren.Deze huisbezoekers kunnen straathoekwerkers en buurtmanagers van de gemeente zijn, maar ook mensen van het CAW, de maatschappelijke diensten van de ziekenfondsen, de gezinszorg, andere lokale welzijnsorganisaties,...De huisbezoekers kunnen eventueel informatie uitwisselen met de tandem teamleader/SPOC via een beveiligd Excel-bestand.Bottom-up én top-downDe blauwdruk loopt op twee gedachten. Enerzijds luidt het dat het belangrijk is bij uitbreiding van de epidemie de contacten snel en accuraat in kaart te brengen: binnen de twee dagen moet met 80% van het mogelijk aantal besmette personen hebben achterhaald. Dat moet lokaal gebeuren, onderstreept het document - daarbij verwijzend naar buitenlandse ervaring.Anderzijds luidt het dat een centraal en een lokaal tracingssysteem elkaar elkaar perfect kunnen ondersteunen. De werking van het lokale tracingsysteem en die van het Vlaamse callcenter en de diensten van het Agentschap Zorg en Gezondheid die zich bezighouden met de clusteropsporing, zijn complementair.Maar wel zijn nieuwe afspraken nodig, stipt het document wel aan.De bottom-upwerking binnen de Eerstelijnszone moet de centrale contacttracing versterken wanneer het gewone systeem van telefonische consultatie en telefonische contacttracing niet meer volstaat om de transmissie onder controle te houden - zo luidt het.Gemeenten die de centrale contacttracing nog verder willen "aanvullen" moeten zich engageren om hun decentrale systeem duurzaam te bestendigen en de nodige capaciteit te verzekeren.CentenToen Vlaanderen, tegelijk met de andere gewesten van ons land, begin mei snel een systeem voor contacttracing uit de grond moest stampen, trok het een bedrag uit van 100 miljoen voor een contract met een consortium dat een centraal callcenter zou runnen en bemannen. Maar voor de 'decentrale' contactopsporing wil de Vlaamse overheid niet nog eens zoveel geld ophoesten, dat is wel duidelijk. De zorgraden krijgen elk 15.000 euro voor de taken van het covidteam - dat is 900.000 euro in totaal.Het gaat om een eenmalig bedrag maar het wordt na een maand wel al eens herbekeken.De huisartsenkringen krijgen een bijkomende subsidie van 0,119 euro per inwoner van hun gebied - ze verdelen minder dan 800.000 euro onder elkaar in totaal voor de hele Vlaamse bevolking. Dat geld subsidieert het ter beschikking stellen van medische expertise aan de zorgraad (zoals dokter SPOC), maar ook de logistiek ondersteuning en het personeelsmanagement van de triagecentra/testcentra.Ook dat is een eenmalige subsidie, die evenwel nog opnieuw wordt bekeken.E-formVoor de gemeenten is geen extra subsidie gepland. De pools van 'huisbezoekers' moeten tot stand komen door het schuiven met mensen en mogelijk met middelen.Huisartsenkringen worden nu verondersteld volop bezig te zijn met het uitwerken van de blauwdruk. Het stappenplan zou op een week tijd haalbaar moeten zijn - dat is ondertussen over enkele dagen. In werkelijkheid is men lokaal ook wel al langer in beweging.Ook de e-form waarmee de huisarts informatie over een covidpatiënt kan doorspelen aan het covidteam van de ELZ moet deze week (week 33) in het dossier van de huisarts beschikbaar zijn.