De dikke agenda van minister Vandenbroucke

Niet minder dan 48 pagina's telt zijn nota, alleen voor het domein Volksgezond-heid. Ter vergelijking: de beleidsnota van Maggie De Block in 2014 telde 10 pagina's voor Volks- gezondheid en Sociale Zaken te- zamen. We focussen op die nota voor Volksgezondheid - meer dan ruim genoeg om in te grasduinen. Het is een tamelijk omstandige inventaris van wat er in het beleidsdomein, en binnen de verschillende administraties, op til is. Zoals ook al uit de regeringsverklaring bleek, er komt niet eerst een grondige herkauwing van het beleid van de vorige minister. Die kwam er bijvoorbeeld wel bij het aantreden van Maggie De Block in 2014. Maar in 2020 zat de Open VLD uiteraard mee aan tafel voor het regeerakkoord. Een beleid uitstippelen is makkelijker als er geld voor is. De vorige minister, Maggie De Block, kreeg de opdracht meer te knippen in het zwaar wegende budget van Volksgezondheid. Maar mee door de pandemie liggen de prioriteiten nu anders. De Riziv-begroting voor 2021 bedraagt 2 miljard meer dan die voor 2020 - een groei met 7,5%. Vanaf 2022 mag de begroting dan verder groeien met 2,5%: in 2024 zal er zo 3 miljard euro bijgekomen zijn. De behoeften blijven sowieso groot. Van de 7,5% groei dit jaar gaat een groot stuk naar een inhaalbeweging voor het zorgpersoneel. De minister wil een deel van de groei van het budget vanaf 2022 reserveren voor nieuwe gezondheidsdoelstellingen. Maar daarnaast vertoont het volume van de zorg een natuurlijk groei. Dat het Verzekeringscomité van het Riziv niet unaniem voor de begroting was, illustreert al de spanning die daarrond groeit (zie AK van 14 oktober). Voorop staat de aanpak van de pandemie. De nota schetst nog eens tamelijk uitvoerig de verschillende onderdelen van het interfederaal plan. Een professionele communicatie, het aanreiken van hulpmiddelen aan de bevolking, psychosociale zorg, aandacht voor de kwetsbaarste groepen en het ontwikkelen van de 'barometer' worden niet vergeten. De minister wil zeker lessen trekken uit de pandemie: de noodplanning moet voor de toekomst worden herzien. Surveillance moet worden versterkt. Zoals al bleek uit het regeerakkoord: de werven van Maggie De Block blijven op de agenda staan. De hervorming van het ziekenhuislandschap, de wet op de gezondheidszorgberoepen, de ziekenhuisfinanciering, de hervorming van de nomenclatuur, de dringende geneeskundige hulpverlening. De kwaliteitswet wordt verder uitgewerkt. Enkele punten uit de lange agenda: De laagvariabele zorg wordt geoptimaliseerd en uitgebreid, met name geneesmiddelen moeten mee opgenomen worden. De analyses van het KCE wijzen de weg naar meer ' bundled payment' in aansluiting met internationale tendensen. De versterking van de eerste lijn, met aandacht voor de rol van de apotheker, moet leiden tot betere preventie en meer therapietrouw. Er komt een actualisering van het interfederaal plan voor de chronische zorg, met faciliterende maatregelen, het zoeken van synergieën, middelen voor silo-overschrijdende samenwerking, hefbomen voor patient empowerment,.... Voor zeldzame ziekten komen er expertisecentra op basis van criteria, met nadruk op transmurale samenwerking en alignering met de Europese Referentienetwerken.Er komt, zoals bekend, extra budget voor de GGZ. Binnen het Riziv zal er een transversale overeenkomstencommissie voor de GGZ de voortgang van de hervorming monitoren. De operationalisering van de Gids (jeugdpsychiatrie) loopt verder, evenals de uitbouw van de mobiele equipes. Er komt onder meer nog een beleidsplan voor de psychiatrische ouderenzorg. Toegankelijkheid is een belangrijke topic voor een sociaal-democratisch minister. Het regeerakkoord schoof al één concrete doelstelling naar voren: tegen 2030 de gezondheidskloof betekenis- vol verminderen (25% minder verschil tussen de groepen met de laagste en de hoogste gezonde levensverwachting). De minister somt een heel aantal bestaande initiatieven op (' one world, one health', toepassing derdebetalersregeling, het voorspelbaar maken van de kost van medische zorg, het Bijzonder Solidariteitsfonds, interculturele bemiddelaars, ...). Nieuwe voorstellen komen er na enquêtes en onderzoek van Sciensano en het KCE. Het Onderzoeks-centrum Sociaal Europa (OSE) werkt in opdracht van het Riziv een actieplan uit. Bij de versnelde procedure voor toegang tot innovatieve behandelingen is de behandeling gratis voor patiënten die deel uitmaken van een (mee) door het Riziv gefinancierde cohorte. Het KCE werkt verder het 'recht om vergeten te worden' uit, zodat bepaalde groepen patiënten de toegang tot eigendom niet verliezen. Enzovoort. De monitoring van de gezondheidssystemen past binnen een Europees perspectief. Maar de nadruk ligt ook op de public disclosure van de kwaliteit van de geleverde zorg - intra en extra muros. De eenheid Audit Ziekenhuizen, onder co-governance van het Riziv, de FOD Volksgezondheid en de FAGG, zal thematische audits uitvoeren. Met name voor de eerste lijn komt er een Strategisch vijfjarenplan voor het EBP-netwerk. Preventie is een bevoegdheid van de deelstaten, maar de financiering zit vaak nog bij het Riziv. Vandebroucke wil binnen het IMC werken aan meer coherentie. Prioritair zijn volgens de federale minister de neonatale screening, een SOA-beleid, en de overschakeling van cytologie naar HPV-tests bij opsporing van baarmoederhalskanker. De ongebreidelde groei van het geneesmiddelenbudget zal de minister van Volksgezondheid ongetwijfeld nog heel wat kopzorgen opleveren. Naast een nieuw pact met de industrie, inclusief een responsabiliseringsmechanisme dat de overschrijding van het budget moet voorkomen, komen er - wat had u verwacht - acties om het marktaandeel van generische geneesmiddelen en biosimilars te vergroten. Een ander hoofdstuk, om de onbeschikbaarheid van geneesmiddelen te voorkomen zijn verschillende proactieve maatregelen in onderzoek. Een elektronisch systeem moet voorraden monitoren. Volgend jaar komt er na een evaluatie van de besluitvorming rond de terugbetaling van geneesmiddelen een hertekening van deze processen. Het FAGG moet enkele speerpunten Europees ontwikkelen, onder meer voor vaccinatie, met het ITG. Bestaande initia- tieven rond innovatie lopen voort: de nota stelt een versterking voor van het Beneluxa-initiatief, een implementatie van de Europese portal voor klinische proeven, het opzetten van niet-commerciële trials (het KCE-programma). De hoge prijs van innovatieve geneesmiddelen wordt ook internationaal aangepakt - en de beschikbaarheid van strategische geneesmiddelen ook op een Europees niveau. (Lees verder onder de foto.)Het e-gezondheidsplan wordt in 2021 geactualiseerd en met de deelstaten worden hefbomen ontwikkeld voor multidisciplinaire gegevensdeling. Het plan moet ook telegeneeskunde integreren: teleconsult, telemonitoring en tele-expertise. De minister wil werk maken van een gebruiksvriendelijk platform voor het teleconsult. Er komt een wettelijk kader voor een 'geïntegreerd patiëntendossier'. En er komt een ééngemaakt portaal voor de gezondheidsprofessionals - met registratie van de praktijken, portfolio, erkenning, opleidingen, MyRiziv, e-Cad. Die portal moet tegelijk ook een beter communicatiekanaal in crisissituaties opleveren. Het geïntegreerd gezondheidsdatabeleid wordt verder ontwikkeld met onder meer het oog op input bij beleidsbeslissingen en bij de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen en medische hulpmiddelen. De minister wil, met de invoering van een 'label Volks- gezondheid' voor softwaretoepassingen, de realtime captatie mogelijk maken van gegevens uit de geïnformatiseerde medische dossiers (in de eerste lijn en in de ziekenhuizen). Het label houdt ook de verplichting in de extractiemodules snel te kunnen aanpassen.