Huisarts en Vlaams Parlementslid (Open VLD) in de commissie Welzijn en Volksgezondheid
Tinnitus, in de volksmond ook oorsuizen genoemd, is een sterk miskend en onderschat probleem in onze maatschappij, zeker bij jongeren. Bijna één op vijf Vlaamse middelbare scholieren heeft last van permanente tinnitus in één of beide oren. Driekwart van de scholieren tussen 14 en 18 jaar heeft regelmatig last van tijdelijke oorsuizen. Het feit dat steeds meer jonge mensen klachten vertonen baart grote zorgen.
Wetenschappelijke teams en specialisten waarschuwen al langer voor de gevolgen van de ongebreidelde blootstelling aan geluid op festivals, fuiven, en het veelvuldig gebruik van persoonlijke muziekspelers met veel decibels. Nochtans blijken jongeren zich weinig bewust van de problematiek en beschermen ze zich nauwelijks tegen de vaak onherstelbare gevolgen ervan. Een coherente oplossing dringt zich op.
Willen we ons beter wapenen tegen tinnitus, dan moeten we élke leeftijdsgroep aanspreken. Dat doet momenteel geen enkele campagne. Voor een succesvolle aanpak van gehoorschade moeten we een coherent gehoorzorgbeleid voeren op lange termijn, met een boodschap die op verschillende momenten herhaald wordt. Dat dit praktisch en financieel haalbaar is, bewijst een initiatief in Knokke-Heist. In samenwerking met het bedrijf HearingCoach BVBA en het jongerenplatform de 'Tuut van Tegenwoordig' loopt in deze gemeente een totaalproject waarin alle bevolkingsgroepen simultaan betrokken worden.
De campagne start er nog voor je geboren bent. Zwangere vrouwen krijgen de raad om luide muziek en lawaai te mijden omdat de buikwand het geluid maar in heel beperkte mate dempt (5 decibel), waardoor hun baby al gehoorschade kan oplopen. Vervolgens en onder het motto 'je kunt niet vroeg genoeg beginnen' krijgen de kersverse ouders van elke pasgeborene een set oorkapjes voor kinderen om hun kroost te beschermen op luidruchtige evenementen.
Belang van communicatie
In het middelbaar komt een spreker van de Tuut van Tegenwoordig getuigen over tinnitus. Daarna geeft een audioloog van HearingCoach tips over hoe jongeren veilig van muziek kunnen genieten. Elke leerling krijgt ook een preventieve gehoorscan én een paar herbruikbare oordopjes. De boodschap is uitgesproken positief, met de focus op behoud van communicatie. De achterliggende gedachte is dat mensen van nature veel belang hechten aan communiceren met familie of vrienden en luisteren naar hun favoriete muziek. Communicatie is een vanzelfsprekendheid en motiveert tot een blijvende gedragsverandering.
Enkel door een samenwerking op verschillende niveaus kunnen we ervoor zorgen dat ieders oren gevrijwaard blijven van gehoorschade
Voor de volwassen bevolking wordt vooral gewerkt rond het thema duurzame inzetbaarheid. Een goed gehoor is immers hoe langer hoe meer een vereiste om aan het werk te kunnen (blijven), aangezien onze economie niet langer gebaseerd is op 'handvaardig zijn' maar op 'communicatief' vaardig zijn. Tegen deze achtergrond worden regelmatig infosessies, lezingen en gratis gehoortesten voor de inwoners georganiseerd. Ook lokale bedrijven tonen het goede voorbeeld door hun personeel (groendienst, technische dienst,...) in te schrijven in een gehoorzorgprogramma ter preventie van gehoorschade.
Opschalen en uitbreiden
Het project in Knokke-Heist toont aan dat een coherent gehoorbeleid, dat zich richt op verschillende leeftijdsgroepen, wel degelijk mogelijk is. Wel is het noodzakelijk dat alle betrokken actoren actief meewerken: scholen, belangenverenigingen, zorgverleners, jongerencentra, dienst preventie, jeugdraad, seniorenraad, dienst toerisme, bedrijven... Hun medewerking is cruciaal en ze dragen allemaal bij tot het succes van het project.
Dat zo'n omvangrijk project op lokaal niveau succes heeft, wijst erop dat bottom-up initiatieven wel degelijk een meerwaarde vormen. Het concept is bovendien gemakkelijk toe te passen in andere gemeentes. Enkel door een samenwerking op verschillende niveaus kunnen we ervoor zorgen dat ieders oren gevrijwaard blijven van gehoorschade.
Vlaams Volksvertegenwoordiger Freya Saeys (Open Vld) schreef dit opiniestuk samen met professor Bart Vinck (UGent) en Erik de Muynck (Hearingcoach).
Wetenschappelijke teams en specialisten waarschuwen al langer voor de gevolgen van de ongebreidelde blootstelling aan geluid op festivals, fuiven, en het veelvuldig gebruik van persoonlijke muziekspelers met veel decibels. Nochtans blijken jongeren zich weinig bewust van de problematiek en beschermen ze zich nauwelijks tegen de vaak onherstelbare gevolgen ervan. Een coherente oplossing dringt zich op. Willen we ons beter wapenen tegen tinnitus, dan moeten we élke leeftijdsgroep aanspreken. Dat doet momenteel geen enkele campagne. Voor een succesvolle aanpak van gehoorschade moeten we een coherent gehoorzorgbeleid voeren op lange termijn, met een boodschap die op verschillende momenten herhaald wordt. Dat dit praktisch en financieel haalbaar is, bewijst een initiatief in Knokke-Heist. In samenwerking met het bedrijf HearingCoach BVBA en het jongerenplatform de 'Tuut van Tegenwoordig' loopt in deze gemeente een totaalproject waarin alle bevolkingsgroepen simultaan betrokken worden. De campagne start er nog voor je geboren bent. Zwangere vrouwen krijgen de raad om luide muziek en lawaai te mijden omdat de buikwand het geluid maar in heel beperkte mate dempt (5 decibel), waardoor hun baby al gehoorschade kan oplopen. Vervolgens en onder het motto 'je kunt niet vroeg genoeg beginnen' krijgen de kersverse ouders van elke pasgeborene een set oorkapjes voor kinderen om hun kroost te beschermen op luidruchtige evenementen. Belang van communicatieIn het middelbaar komt een spreker van de Tuut van Tegenwoordig getuigen over tinnitus. Daarna geeft een audioloog van HearingCoach tips over hoe jongeren veilig van muziek kunnen genieten. Elke leerling krijgt ook een preventieve gehoorscan én een paar herbruikbare oordopjes. De boodschap is uitgesproken positief, met de focus op behoud van communicatie. De achterliggende gedachte is dat mensen van nature veel belang hechten aan communiceren met familie of vrienden en luisteren naar hun favoriete muziek. Communicatie is een vanzelfsprekendheid en motiveert tot een blijvende gedragsverandering. Voor de volwassen bevolking wordt vooral gewerkt rond het thema duurzame inzetbaarheid. Een goed gehoor is immers hoe langer hoe meer een vereiste om aan het werk te kunnen (blijven), aangezien onze economie niet langer gebaseerd is op 'handvaardig zijn' maar op 'communicatief' vaardig zijn. Tegen deze achtergrond worden regelmatig infosessies, lezingen en gratis gehoortesten voor de inwoners georganiseerd. Ook lokale bedrijven tonen het goede voorbeeld door hun personeel (groendienst, technische dienst,...) in te schrijven in een gehoorzorgprogramma ter preventie van gehoorschade. Opschalen en uitbreidenHet project in Knokke-Heist toont aan dat een coherent gehoorbeleid, dat zich richt op verschillende leeftijdsgroepen, wel degelijk mogelijk is. Wel is het noodzakelijk dat alle betrokken actoren actief meewerken: scholen, belangenverenigingen, zorgverleners, jongerencentra, dienst preventie, jeugdraad, seniorenraad, dienst toerisme, bedrijven... Hun medewerking is cruciaal en ze dragen allemaal bij tot het succes van het project. Dat zo'n omvangrijk project op lokaal niveau succes heeft, wijst erop dat bottom-up initiatieven wel degelijk een meerwaarde vormen. Het concept is bovendien gemakkelijk toe te passen in andere gemeentes. Enkel door een samenwerking op verschillende niveaus kunnen we ervoor zorgen dat ieders oren gevrijwaard blijven van gehoorschade.