Beginnend en eindigend leven

De module bestaat uit drie grote delen: het beginnend leven, levenseindebeslissingen en wilsverklaringen, en het overlijden en statuut van het lijk. Opnieuw komen recente evoluties in wetgeving en rechtspraak uitgebreid aan bod. De voorbije twee jaar is er met name over euthanasie veel rechtspraak geweest, vertelt Evelien Delbeke. Het assisenproces over de euthanasie van Tine Nys heeft daarbij de meeste media-aandacht gekregen. "Dit proces is nog steeds hangende en heeft alleszins al een uitloper gekend in een uitspraak van het Grondwettelijk Hof. Dat heeft meer bepaald geoordeeld dat het niet kan dat een inbreuk op procedurele voorwaarden van de Euthanasiewet even zwaar bestraft wordt als een inbreuk op de grondvoorwaarden. Een uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens wijst dan weer op een mogelijk belangenconflict in de procedure voor de euthanasiecommissie: met de huidige wet is het mogelijk dat een arts die euthanasie heeft uitgevoerd, over zijn eigen dossier kan oordelen zonder dat de andere commissieleden daarvan op de hoogte zijn." In de module komen de voorwaarden voor verschillende levenseindebeslissingen aan bod en worden ook de negatieve en positieve wilsverklaring en de euthanasieverklaring toegelicht. Evelien Delbeke verwijst naar een casus waarbij iemand klacht met burgerlijke partijstelling had ingediend tegen artsen die beslist hadden haar zus niet te reanimeren. "Volgens de klager had de partner van de patiënt daarvoor toestemming moeten geven en had zijzelf minstens geïnformeerd moeten worden. De rechtbank heeft in dat geval geoordeeld dat de finale beslissing over DNR bij de arts ligt, en dat de vertegenwoordiger van de patiënt alleen geïnformeerd moet worden. De vraag is natuurlijk of een oordeel over de kwaliteit van het leven na reanimatie wel een zuiver medische beslissing is. Het Europees Hof heeft al vastgesteld dat verschillende landen in Europa het oordeel daarover aan verschillende personen overlaten." In maart stelt de Nationale Evaluatiecommissie haar tweejaarlijks verslag voor over de toepassing van de wet over zwangerschapsafbreking. Evelien Delbeke verwacht naar aanleiding daarvan opnieuw een discussie over de termijn voor abortus zonder medische indicatie. "Nu is dat twaalf weken, maar er zijn groepen die ervoor pleiten om die termijn op te schuiven. Maar hoe verder je die termijn opschuift, hoe meer je met een levensvatbare vrucht te maken hebt. Ook andere technieken en faciliteiten zijn nodig. Daarom organiseert AHLEC over dat onderwerp een studiedag op 29 maart." In het derde deel wordt het overlijden en statuut van het lijk behandeld. "Het betreft onder meer de criteria op basis waarvan een overlijden wordt vastgesteld, de wijze waarop een overlijdensaangifte wordt gedaan, de gevallen waarin tot een autopsie kan worden overgegaan en de manier waarop met lijken omgegaan mag worden", besluit Evelien Delbeke.