Zo'n tien jaar geleden richtte Shanti Van Genechten Kinderwens vzw op samen met prof. Lode Godderis (hoogleraar arbeidsgeneeskunde, directeur arbeidspreventiedienst IDEWE en columnist voor deze krant). Omwille van een beroepsziekte kon de voormalige vroedvrouw niet meer aan het werk blijven in het ziekenhuis. "Ik ontwikkelde een long- en huidaandoening. Mijn job aanpassen, ging niet", vertelt Shanti Van Genechten. "Op aanraden van mijn longarts plande ik een gesprek in met prof. Lode Godderis om uit te zoeken welke professionele wegen ik wel nog kon bewandelen."
"Lang moest ik niet nadenken", vervolgt Shanti Van Genechten. "Al jaren zette ik me in voor het Zuster Jeanne Devos Fonds voor Kinderrechten, dat opkomt voor de rechten van kindslaven en huispersoneel in India. Als baby werd ik er geadopteerd door Belgische wensouders. Later vertelden mijn ouders over het traject dat zij hebben afgelegd om hun kinderwens in vervulling te zien gaan; zo was er destijds geen gestroomlijnd en gecoördineerd professioneel verwijsnetwerk van hulpverleners die vertrouwd zijn met de thematiek van een kinderwens op maat. Dat deed bij mij het verlangen ontstaan om iets te kunnen betekenen in de ondersteuning en begeleiding van kinderwensouders."

Samen met prof. Godderis, die vandaag voorzitter is van de vzw, richtte Shanti Van Genechten in 2011 de vzw Kinderwens op. Shanti is directeur: "Met onze vzw willen we het thema 'kinderwens' in de samenleving op de kaart zetten. In grote lijnen bieden we psychosociale begeleiding aan ouders met een kinderwens, en vorming en sensibilisering, zowel van wensouders als hulp- en zorgverleners, scholen en leerkrachten."
Vruchtbaarheid
Concreet zet Kinderwens vzw in op een aantal projecten. Een eerste is 'Ken je vruchtbaarheid'. Shanti Van Genechten: "Met het 'Ken je vruchtbaarheid'-project willen we (jong)volwassenen beter informeren over vruchtbaarheid en factoren die de vruchtbaarheid beïnvloeden. Door een foute beeldvorming en onwetendheid beginnen jongvolwassenen vaak te laat aan kinderen, met alle gevolgen van dien."
"Via onze Kinderwens ExpertiseNetwerk (KEN) Academy, bieden we gratis online vorming aan voor kinderwensouders die gezond zwanger willen worden. We richten ons vooral op educatie rond gezonde voeding, levensstijl, beweging en stress. Maar ook roken, alcohol, leeftijd, schadelijke stoffen, medicatie, infecties, foliumzuur, vaccinaties en prenatale screening zijn belangrijke aandachtspunten die tijdens de vorming aan bod komen. Voor paramedici bieden we vanaf september 2021 een opleiding aan tot 'Preconceptioneel LifestyleConsulent'. Hoe ga je te werk om gezondheid en vruchtbaarheid te bevorderen in een multidisciplinaire setting? Hoe bied je een kapstok aan vrouwen en mannen met een actieve kinderwens binnen jouw expertise en kennis? Wanneer verwijs je de wensouder(s) beter door naar een andere hulpverlener?"
Sterrenkinderen
Een tweede project focust op sterrenkinderen. "We bouwen een netwerk uit van ziekenhuizen, centra en hulp- en zorg verleners die vertrouwd zijn met de zorg rond perinataal verlies", vertelt Tine Gregoor, arbeidsarts bij IDEWE en consultatiearts bij Kind&Gezin. Dokter Gregoor verzorgt mee educatieve zorgprogramma's en opleidingen bij Kinderwens vzw.
"Ten eerste bieden we ouders die een kindje verliezen tijdens de (prille) zwangerschap, bij de geboorte of kort erna, en de (professionele) omgeving een laagdrempelig aanspreekpunt aan. We zorgen ervoor dat de zorgvraag met kennis van zaken erkend en beantwoord wordt en zo op de juiste plek terechtkomt binnen het zorgnetwerk."
Zo is er een wekelijkse chatfunctie waarbij ouders terechtkunnen voor een luisterend oor en de nodige informatie, indien nodig worden zij doorverwezen naar de juiste zorgverleners.
"Daarnaast leiden we via ons Kinderwens ExpertiseNetwerk een professioneel verwijsnetwerk op van hulpverleners zoals paramedici, (huis)artsen, maatschappelijk werkers, psychologen, orthopedagogen, ... om ouders en gezinnen te ondersteunen na hun perinataal verlies en hen bij te staan in hun verdere rouwproces", vervolgt dr. Gregoor. Na het succesvol afronden van hun opleiding ontvangen de deelnemers een certificaat van perinataal verliesconsulent en kunnen sterrenouders bij hen terecht voor een individueel gesprek. "Verder organiseren we ook regelmatig online sessies waarin lotgenotencontact centraal staat."
Van roze naar broze wolk
Shanti Van Genechten: "In de tien jaar dat Kinderwens vzw bestaat, kregen we van ouders vaak de vraag om ook tijdens de zwangerschap en na de geboorte de nodige nazorg te kunnen aanbieden en stroomlijnen. Proberen om zwanger te worden kan veel stress met zich mee brengen, waardoor heel wat ouders op een broze wolk belanden voor en na de geboorte."
"De coronacrisis heeft hier geen deugd aan gedaan", pikt dr. Tine Gregoor in. "In normale tijden lijdt gemiddeld tien tot 20 procent van de zwangere of pas bevallen vrouwen aan psychische problemen, gaande van depressieve gevoelens en angststoornis tot postnatale depressie en postpartumpsychose. Tijdens de eerste lockdown in maart vorig jaar steeg dat aantal tot liefst 50 procent, zo blijkt uit een onderzoek van KU Leuven bij meer dan 5.000 vrouwen."
Daarom bouwt Kinderwens vzw ook een zorgnetwerk uit rond perinataal mentaal welzijn. Net zoals bij het zorgnetwerk Sterrenkinderen is er een online hulpverleningsplatform met chatmogelijkheid met een hulpverlener, en lotgenotencontact. In juni 2022 zullen via KEN-academy ook de eerste perinataal welzijnsconsulenten afstuderen. "Ook hier kunnen huisartsen en andere artsen zich voor aanmelden."
"Vanaf 2022 willen we ook op regelmatige basis weekends organiseren voor ouders die het mentaal moeilijk hebben voor, tijdens de zwangerschap of na de geboorte. Het moet een combinatie worden van ontspanning, educatie, workshops, rouwbeleving en lotgenotencontact. Zo'n initiatief is vooralsnog uniek in Vlaanderen", voegt Shanti Van Genechten nog toe.
Meer info over de projecten en vormingen van Kinderwens vzw: kinderwens.org.
Kinderwens ExpertiseNetwerk Academy: k-e-n.be
Op 2 oktober vindt het Kinderwenscongres 2021 plaats waar al de zorgnetwerken van Kinderwens onder de aandacht zullen gebracht worden via expertlezingen en workshops. Inschrijven kan tot 30 augustus 2021 via info@kinderwens.org.
Shanti Van Genechten en Lode Godderis. Als je kinderwens onvervuld blijft. Tielt: Lannoo. 192 blz.