Belgian Oncology News

CORONAVIRUS Niet dus! De meeste (ex)kankerpatiënten hebben geen verhoogd risico om te sterven aan een SARS-CoV-2-infectie. Als ze hun kankerbehandeling uitstellen uit angst voor een corona-infectie lopen ze op termijn vaak een hoger risico om te sterven aan kanker dan aan corona. Dit is een duidelijke boodschap die prof. dr. Peter van Dam, Medisch Coördinator Gynaecologische Oncologie en Senologie van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) de wereld wil insturen.

Prof. dr. Ivan Borbath, van het Universitair Ziekenhuis Saint-Luc in Brussel, startte met het voorstellen van de data voor langetermijnoverleving van de Checkmate 459-studie (1) .

Prof. dr. Jean-Luc Van Laethem, van het Erasmusziekenhuis van de ULB, stelde data voor over perioperatieve therapie voor (borderline) reseceerbaar ductaal adenocarcinoom van de pancreas (PDAC), die eerder ook al op ASCO gepresenteerd werden.

Prof. dr. Karen Geboes van het UZ Gent bracht verslag uit van de belangrijkste nieuwigheden in het domein van gemetastaseerde maagkanker. Ze startte met de data van de observationele studie DELIVER die het gebruik van nivolumab in derde lijn of verder onderzocht bij 487 patiënten met geavanceerde maagkanker (1).

Prof. Van Cutsem startte met te benadrukken dat er op de meeting heel wat verdere discussie plaatsvond over de data van de Keynote-177-studie, die reeds gepresenteerd werden op ASCO (1).

Op zaterdag 3 oktober 2020 vond de zevende editie van BMUC plaats. Het was een hybride meeting, met een beperkt aantal gegadigden die het geluk hadden de meeting bij te wonen in Dolce La Hulpe, en een livestream voor alle andere deelnemers. De meeting werd geopend door prof. dr. Sylvie Rottey, voorzitter van BMUC, die duidelijk opgelucht was dat er in 2020 toch een 'light' editie van het BMUC-congres kon doorgaan in deze moeilijke coronatijden. Een verslag van de drie plenaire sessies binnen prostaat-, blaas- en nierkanker.

Een aantal zeer interessante presentaties over de behandeling van borstkanker trokken op deze virtuele ESMO de aandacht. In eerste instantie waren er een aantal presentaties rond de CDK4/6-inhibitoren, zowel in de behandeling van vroegtijdig als van gemetastaseerde borstkanker. Ook heel veel aandacht voor de behandeling van triple negatieve borstkanker met vooral atezolizumab in de schijnwerper. En natuurlijk waren er ook een aantal nieuwe moleculen die eerste of bijkomende resultaten lieten noteren.

Hormoonreceptorpositieve borstkanker is de meest voorkomende vorm van borstkanker, die aangetroffen wordt bij 70% van de patiënten die worden gediagnosticeerd met een vroege niet-uitgezaaide aandoening. Ongeveer 20% heeft een hoogrisicoziekte en zal gedurende de eerste tien jaar van de behandeling recidiveren, hetzij lokaal in de borst of elders in het lichaam.

CDK4/6-inhibitoren, palbociclib, ribociclib, of abemaciclib zijn, toegevoegd aan een aromatase-inhibitor of aan fulvestrant, een sandaardbehandeling geworden bij gemetastaseerde hormoongevoelige HER2-negatieve borstkankers. We weten dat deze producten de progressievrije overleving en sommige ook de algehele overleving verbeteren. Maar doen ze dat ten koste van de levenskwaliteit van patiënten? Een vraag die in een aantal presentaties op ESMO werden beantwoord.

Het ESMO-congres bracht dit jaar opnieuw verschillende interessante studieresultaten uit een resem van oncologische domeinen. Voor CZS-tumoren hebben wij twee studies geselecteerd.

ESMO bracht ons ook dit jaar weer veel boeiends. Onderzoeksresultaten van immuuncheckpointinhibitoren plus (chemo)radiotherapie bij lokaal gevorderde hoofd- en halstumoren werden gepresenteerd, net als een update van de Debio 1143-studie. Verder bespreken we nog indrukwekkende resultaten over neoadjuvante immuuntherapie.

Tijdens het virtuele ESMO 2020-congres was er veel aandacht voor nieuwe data binnen longkanker. Hieronder een selectie van highlights gepresenteerd in verschillende live sessies waar de focus grotendeels lag op niet-kleincellige longkanker.

Hieronder bespreken we een selectie van nieuwe data binnen prostaat-, blaas- en nierkanker, die live werden gepresenteerd en bediscussieerd tijdens het virtuele ESMO 2020-congres.

Tal van sessies op het ESMO-congres gingen over covid-19 en kanker. Onderzoekers presenteerden de eerste resultaten van een aantal nationale kankerregisters, waarbij onder andere werd gekeken naar de psychosociale impact van covid-19 op patiënten en hun zorgverleners. Daarnaast kwamen ook aanpassingen in de zorgverlening, behandelplannen van kankerpatiënten en de impact daarvan op langere termijn aan bod.

Het sarcoom is een heterogene entiteit die meer dan 150 verschillende tumoren omvat. Daarom zijn studies wenselijk die tegelijk de werkzaamheid van vernieuwende behandelingen bij verschillende tumortypes evalueren en kankers onderzoeken die ondervertegenwoordigd zijn in de klassieke klinische studies.

De combinatie van een CDK 4/6-remmer (ciclib) en een aromataseremmer is doeltreffend gebleken bij de behandeling van hormoongevoelige borstkanker. Sommige endometriumkankers brengen ook oestrogeenreceptoren tot expressie (ER+). Het was dan ook logisch die combinatietherapie uit te testen bij endometriumkanker.

Hieronder vatten wij de meest in het oog springende data samen die gepresenteerd werden op het vlak van coloncarcinoom, hepatocellulair carcinoom, pancreaskanker en maag- en slokdarmkanker.

We bespreken vier studies over melanoom die in het oog sprongen op de Virtual ESMO 2020.

Triple negatieve borstkanker heeft een bijzonder slechte prognose in vergelijking met andere borstkankertypes. Positieve resultaten dit jaar gerapporteerd in de KEYNOTE-355-studie met pembrolizumab en in de IMpassion130-studie met atezolizumab wezen op de mogelijke gunstige impact van immunotherapie bij deze patiëntengroep.

GALENUS Voor een optimale behandeling van kankerpatiënten groeit de vraag naar doelgerichte therapieën. Een gepersonaliseerde behandeling wordt geïnitieerd op basis van de onderliggende oorzaak van de tumor. Aan de hand van het genomisch profiel van een kankerpatiënt kan een exacte diagnose op basis van specifieke mutaties worden gesteld. Indien beschikbaar kan dan meteen een gerichte behandeling worden opgestart.

GALENUS In het domein van de oncologie heeft de wetenschap de laatste jaren veel vooruitgang geboekt. Denk hierbij maar aan Next Generation Sequencing (NGS), waarmee het mogelijk is om routinematig én op een snelle manier een brede moleculaire analyse van klinische stalen uit te voeren.

GALENUS Huidkanker is de meest voorkomende kankersoort bij de mens. Er zijn verschillende soorten huidkanker, afhankelijk van de cellen waaruit ze ontstaan. De meest voorkomende huidkankers zijn niet-melanome kankers waaronder basaalcelkanker (BCC) en cutaan plaveiselcelkanker (CSCC). Ze maken ongeveer 91% van de huidtumoren uit. Ongeveer 8% van de huidkankers zijn melanomen, een kanker van de melanocyten. Hoewel deze kankers allemaal in de huid ontstaan, hebben ze een verschillend ziekteverloop.

GALENUS QuiremScout® (Terumo Interventional System, Quirem Medical) is een medisch hulpmiddel dat geïndiceerd is voor patiënten die in aanmerking komen voor selectieve interne radiotherapie (SIRT). De effectiviteit en veiligheid van SIRT hangt af van verschillende factoren, zoals anatomie van de patiënt en type, bloedtoevoer en stadiëring van de tumor.

GALENUS Een ware revolutie in de precisiegeneeskunde is de zogenaamde tumoragnostische behandelwijze, die onafhankelijk is van de histologie van de tumor en de plaats van de tumor in het lichaam. Hierbij kijkt men enkel naar het genetische profiel van de tumor en op basis daarvan worden specifieke therapieën gekoppeld. De allereerste tumoragnostische goedkeuring in Europa is voor larotrectinib (Vitrakvi® Bayer; nvdr kandidaat Galenusprijs bij de geneesmiddelen).

In een coverartikel, dat onlangs werd gepubliceerd in Nature, beschrijven vorsers van het laboratorium voor stamcellen en kanker van de ULB de mechanismen waarmee de communicatie tussen basale en luminale cellen de identiteit van de stamcellen van de borstklier en de prostaat controleert. Een belangrijke doorbraak, die ons een veel beter inzicht zou kunnen geven in de pathogenese van borst- en prostaatkanker.

KINDERONCOLOGIEHet aantal pediatrische overlevenden van kanker neemt globaal almaar toe. Dat wil echter ook zeggen dat met een langere levensduur na genezing, de langetermijneffecten belangrijk worden. Volgens prof. dr. Jutte van der Werff ten Bosch (Kliniekhoofd Kinderoncologie, UZ Brussel) vormt dit een groot aandachtspunt om late effecten tijdig op te sporen en te behandelen, maar ook om tijdens de behandeling proactief te werken.

Dat stoelgangincontinentie een ontzettend grote impact kan hebben op de levenskwaliteit moeten we niet in vraag stellen. Vele patiënten kampen er echter mee na de behandeling van een rectumcarcinoom, maar durven er niet over te praten. Het is daarom aan de behandelende arts om hier actief naar te vragen en behandelingsopties te bespreken. Een gesprek met proctoloog prof. Heiko De Schepper (UZA).

Het Belgische bedrijf DoseVue nv, een spin-off van het Studiecentrum voor Kernenergie (SCK?CEN), ontwikkelt sinds 2013 geavanceerde technologieën en toestellen die precieze stralingsdosissen in vivo en in real time meten. Met de lancering van DoseWire dit jaar, kan men aan de hand van glasvezeltechnologie de effectief afgeleverde stralingsdosis ter hoogte van de tumor en het omringende weefsel zeer nauwkeurig, gemakkelijk en snel bepalen.