...

"Eén ding is alvast zeker, het thema 'ethisch beleggen' is brandend actueel", kijkt dr. De Bonte terug op het afgelopen jaar. "Regelmatig krijg ik mails van bezorgde burgers die zich afvragen of er al zo'n ethisch pensioenproduct op de markt is. Ook NGO's die zich niet in de financiële sector bewegen, beginnen in hun campagnes steeds meer aandacht te besteden aan de vraag waar ons geld voor ingezet wordt. En zelfs op hoog politiek niveau beweegt het: de Europese commissie heeft nu een 'high level expert group on sustainable finance'".Wat voorafging (zie Artsenkrant nr. 2473): toen Anneleen voor haar verzekeringen en Vrij Aanvullend Pensioen Zelfstandigen (VAPZ) op zoek ging naar een maatschappij die naast een transparante financiële strategie ook sociale en ecologische criteria hanteerde, kon ze er geen enkele vinden. Wat begon als een vraag, werd een heuse zoektocht naar een ethisch pensioenproduct en Anneleen ging deeltijds aan de slag als campagnemedewerker bij de gespecialiseerde NGO FairFin.Wie bijt de spits af?Een jaar en tientallen gesprekken met experts uit de sector later, kan de huisarts een rapport presenteren over de mogelijkheden van zogenaamde impact investing. Anneleen De Bonte: "Meer dan één expert op het terrein van ethisch beleggen verzekerde ons: een VAPZ-contract/-verzekering met toepassing van ESG (Environmental, Social and Corporate Governance, nvdr)-criteria is mogelijk, er moet gewoon iemand mee beginnen.""Voor investeerders is het uiteraard makkelijker om door te gaan met business as usual", vervolgt dr. De Bonte. "Het opstellen van een degelijk ESG-beleid vraagt een specifieke expertise --die voor de meesten nieuw is-- en heeft een kostprijs. Net daarom is het zo belangrijk dat cliënten de vraag naar verantwoord investeren blijven herhalen! De kostprijs wordt trouwens gecompenseerd door de inmiddels goed onderbouwde vaststelling dat de toepassing van ESG-criteria op langere termijn een goed, zo niet beter rendement oplevert, en gepaard gaat met een lager risico."Samen met FairFin werkt Anneleen aan een lastenboek dat beschrijft hoe zo'n ethisch product er moet uitzien. Bedoeling is om deze richtlijnen voor te leggen aan verschillende aanbieders. Eén aanbieder verklaarde zich al akkoord om hierover te overleggen. Voor Anneleen De Bonte is dit al een heel mooi resultaat. "We willen natuurlijk ook andere aanbieders warm maken, dit hoeft geen exclusieve zaak te zijn."Op zoek naar collega'sNa al het opzoekingswerk van het voorbije jaar heeft de huisarts steeds beter zicht op hoe het ideale plaatje er zou uitzien. "Indien geen van de bestaande aanbieders uiteindelijk bereid zou zijn om zijn beleggingsportefeuille duurzamer te maken, zijn er zeker een aantal experts bereid om een nieuw VAPZ-product vorm te geven. Maar alles hangt af van de vraag: hoeveel collega's zijn bereid de stap te zetten?"Tot op heden toonden een 300-tal zorgverleners zich geïnteresseerd om in zo'n nieuw project te stappen. Maar herinner u de kronkel in de wet. Stel dat Anneleen genoeg geïnteresseerden zou vinden, dan zouden zij hun reeds gespaarde pensioen niet zomaar mogen meenemen. Eerst moeten ze een boete betalen die 33% bedraagt van de totaal gespaarde reserve. "De Belgische staat beschouwt dit namelijk als een voortijdige afkoop en daarop betaal je belasting", legt de huisarts uit."Wat wél kan, is je reserve achterlaten bij de vorige aanbieder en vanaf volgend jaar beginnen sparen in een nieuw VAPZ-product. Deze overstap is eenvoudig, er zijn alleen instapkosten bij het nieuwe VAPZ. Rekenen we met de jaarlijkse premie voor een Riziv-contract, dan hebben we zo'n 2.000 zorgverleners nodig om een ethisch, duurzaam, rendabel en veilig fonds te starten. Dat is minder dan 3% van de zorgverleners die in 2015 de premie voor het Riziv-contract ontvingen."Nieuwe websiteEr is ook een nieuwe, tweetalige website (Nederlands en Frans), "omdat we werken dat het thema ook in het Franstalig landsgedeelte erg leeft", zegt dr. De Bonte. Vanaf heden is het de bedoeling dat de website ook geïnteresseerden werft. "Nu we met verschillende aanbieders in gesprek zijn, worden de zaken concreet. Het moet duidelijk zijn dat er een markt van ethische beleggers voor hen klaar ligt. Uiteraard mag zoveel mogelijk nieuwe leden werven niet hun hoofdmotivatie zijn, maar het kan wel een stimulans zijn. Aan een ESG-beleid hangt immers een prijskaartje."Dokter De Bonte vertelt ons ook dat ze ondertussen afscheid heeft genomen van haar praktijk, en aan de slag blijft bij FairFin. Ze is zodanig gebeten door het thema dat ze er voluit voor wil gaan. "Zorg dragen voor gezondheid en welzijn kan je doen op verschillende manieren. Ik heb in deze meer beleidsmatige laag een boeiende uitdaging gevonden." Meer info? www.duurzaam-pensioen.be