De aanduiding van prof. Brigitte Velkeniers (UZ Brussel) voor de nominatie Specialist van het Jaar kan gezien haar staat van dienst niet als een verrassing bestempeld worden. Toch maakt het haar blij zich als interniste te kunnen meten met collega's van andere disciplines. "Mijn specialisme is niet sexy; internisten worden doorgaans niet als Topdokter opgevoerd", klinkt het kritisch.
Even een blik werpen op haar indrukwekkend cv. Brigitte Velkeniers (61) is vice-decaan van de faculteit Geneeskunde en Farmacie van de VUB, diensthoofd interne geneeskunde/endocrinologie van het UZ Brussel, voltijds hoogleraar, stagemeester interne geneeskunde, voorzitter van de Planningscommissie, gewezen voorzitter van de Belgische Vereniging voor Inwendige Geneeskunde en van de Belgische Vereniging voor Endocrinologie, bestuurslid van de Koninklijke Academie voor Geneeskunde, lid van de Hoge Raad, gewezen voorzitter NFWO Med 7 commissie, lid Vesalius commissie, en lid van nog een indrukwekkende lijst van verenigingen in binnen- en buitenland.
Management en leiderschap
"Hoe ik dat allemaal combineer?", lacht Brigitte Velkeniers. "Ik werk hard, ik ontken dat niet. Weken van 70 tot 80 uur zijn de regel. Maar ik doe mijn werk graag, dat helpt. Time management is uiteraard belangrijk, net als een goede balans tussen werk en privé: af en toe moet de iPhone even in de koelkast. Leiderschap zie ik niet alleen als 'top-down' maar vooral als 'bottom-up'. Met andere woorden: delegeren en verantwoordelijkheid geven aan medewerkers, naar hen luisteren en werken als een team vind ik zeer belangrijk. Ik ben niet de topmanager die alles beslist. Gelukkig ben ik ook nog arts. Hoe vol mijn agenda ook is met andere verplichtingen, ik heb nog steeds vier raadplegingen per week. Ik zou dat ook niet kunnen missen; het zijn de contacten met patiënten die mijn onderwijs en het maatschappelijk debat voeden."
Maatschappelijk debat
De term is gevallen: het maatschappelijk debat. Brigitte Velkeniers twijfelt niet. "Als arts ben je verplicht om maatschappelijke verantwoordelijkheid op te nemen", klinkt het kordaat.
"Wij hebben een zeer toegankelijke geneeskunde en een gezondheidssysteem dat behoorlijk functioneert. Maar dat systeem staat meer en meer onder druk. Wij, artsen, moeten er over waken dat geneeskunde toegankelijk blijft voor iedereen. De Planningscommissie speelt hierin een belangrijke rol als adviesorgaan van de Minister. Zij is belast met het bepalen van het aantal artsen dat nodig is om kwalitatief goede gezondheidszorg aan te bieden. Maar deze commissie is niet de enige stem die in dit maatschappelijk debat moet gehoord worden. Er is ook de stem van de politiek en van de patiëntenverenigingen bijvoorbeeld. Als internisten laten we ook geregeld onze stem horen, als individu of als groep. Onlangs publiceerden we namens alle Vlaamse universiteiten bijvoorbeeld nog een opiniestuk over de zogeheten 'anti-aging medicine'. Waakzaam blijven en reageren op wat mis gaat of dreigt te gaan, is een verantwoordelijkheid die niet stopt bij de deur van het dokterskabinet.
Verbaal/niet-verbaal
Communicatie, niet alleen naar de buitenwereld maar ook naar de patiënten toe, is een van de stokpaardjes van professor Velkeniers. "Als er problemen rijzen tussen patiënt en arts, dan heeft dat vaak met communicatie te maken", verkondigt ze. "Daarom schenken wij in de omgang met de patiënt en in de opleiding van onze studenten veel aandacht aan 'communiceren', met twee belangrijke aspecten: 1. Hoe een medische boodschap correct en in eenvoudige taal overbrengen zodat een goede therapeutische relatie tot stand komt? Want alleen zo neem je de patiënt echt mee als partner in de beslissing. 2. Ook oog hebben voor non-verbale communicatie: empathie hebben voor de bijzondere beleving door de patiënt, opvangen hoe de patiënt reageert en hem of haar de tijd geven om eventueel emotioneel te reageren."
"In de opleiding Geneeskunde aan de VUB werken we tijdens de lessen met simulatiepatiënten in verschillende scenario's: de moeilijke patiënt, de patiënt met een diverse culturele achtergrond, de patiënt die een slechte diagnose te horen krijgt ... Communicatie is de hoeksteen van de geneeskunde. Zonder communicatie is er geen goede geneeskunde."
Paradigma shift
Communicatie is niet alleen belangrijk in de arts-patiënt relatie. Communicatie wordt ook almaar belangrijker in de setting van een ziekenhuis. "Je kan spreken van een echte paradigma shift in de geneeskunde", stelt Brigitte Velkeniers. "We zijn op korte tijd geëvolueerd van een eenmansgeneeskunde naar een groepsgeneeskunde. Multidisciplinariteit is het codewoord. 'Hokjes denken' is niet meer haalbaar in de geneeskunde van vandaag. Wij als internisten kunnen hierin een sleutelrol spelen omdat wij de patiënt holistisch benaderen en met zeer diverse pathologieën omgaan."
"Zorg is multidisciplinair", zegt Velkeniers. "De grenzen van de diensten in het ziekenhuis vervagen, niet alleen door toenemende multimorbiditeit, maar ook door almaar meer complexe en chronische aandoeningen. Wie beter dan de algemeen internist kan in dat groepsgebeuren dat 'ziekenhuis' heet de coördinatie voeren en de link naar de huisarts leggen?"
Als universitaire arts-specialist, is ook wetenschappelijk onderzoek een kernopdracht. Het onderzoek dat Brigitte Velkeniers voert heeft betrekking op schildklieraandoeningen, obesitas, levercirrose, hypofyse, osteoporose, Cushing ziekte, sclerodermie, enzovoort. Dit onderzoek wordt gevoerd in een multidisciplinaire en internationale setting en omgezet in de dagelijkse praktijk.
"Innovatief werken, luisterbereid zijn, samenwerken en wederzijds respect tonen zijn fundamentele eigenschappen voor de artsen van de toekomst" zegt Brigitte Velkeniers.
Even een blik werpen op haar indrukwekkend cv. Brigitte Velkeniers (61) is vice-decaan van de faculteit Geneeskunde en Farmacie van de VUB, diensthoofd interne geneeskunde/endocrinologie van het UZ Brussel, voltijds hoogleraar, stagemeester interne geneeskunde, voorzitter van de Planningscommissie, gewezen voorzitter van de Belgische Vereniging voor Inwendige Geneeskunde en van de Belgische Vereniging voor Endocrinologie, bestuurslid van de Koninklijke Academie voor Geneeskunde, lid van de Hoge Raad, gewezen voorzitter NFWO Med 7 commissie, lid Vesalius commissie, en lid van nog een indrukwekkende lijst van verenigingen in binnen- en buitenland.Management en leiderschap"Hoe ik dat allemaal combineer?", lacht Brigitte Velkeniers. "Ik werk hard, ik ontken dat niet. Weken van 70 tot 80 uur zijn de regel. Maar ik doe mijn werk graag, dat helpt. Time management is uiteraard belangrijk, net als een goede balans tussen werk en privé: af en toe moet de iPhone even in de koelkast. Leiderschap zie ik niet alleen als 'top-down' maar vooral als 'bottom-up'. Met andere woorden: delegeren en verantwoordelijkheid geven aan medewerkers, naar hen luisteren en werken als een team vind ik zeer belangrijk. Ik ben niet de topmanager die alles beslist. Gelukkig ben ik ook nog arts. Hoe vol mijn agenda ook is met andere verplichtingen, ik heb nog steeds vier raadplegingen per week. Ik zou dat ook niet kunnen missen; het zijn de contacten met patiënten die mijn onderwijs en het maatschappelijk debat voeden."Maatschappelijk debatDe term is gevallen: het maatschappelijk debat. Brigitte Velkeniers twijfelt niet. "Als arts ben je verplicht om maatschappelijke verantwoordelijkheid op te nemen", klinkt het kordaat. "Wij hebben een zeer toegankelijke geneeskunde en een gezondheidssysteem dat behoorlijk functioneert. Maar dat systeem staat meer en meer onder druk. Wij, artsen, moeten er over waken dat geneeskunde toegankelijk blijft voor iedereen. De Planningscommissie speelt hierin een belangrijke rol als adviesorgaan van de Minister. Zij is belast met het bepalen van het aantal artsen dat nodig is om kwalitatief goede gezondheidszorg aan te bieden. Maar deze commissie is niet de enige stem die in dit maatschappelijk debat moet gehoord worden. Er is ook de stem van de politiek en van de patiëntenverenigingen bijvoorbeeld. Als internisten laten we ook geregeld onze stem horen, als individu of als groep. Onlangs publiceerden we namens alle Vlaamse universiteiten bijvoorbeeld nog een opiniestuk over de zogeheten 'anti-aging medicine'. Waakzaam blijven en reageren op wat mis gaat of dreigt te gaan, is een verantwoordelijkheid die niet stopt bij de deur van het dokterskabinet.Verbaal/niet-verbaalCommunicatie, niet alleen naar de buitenwereld maar ook naar de patiënten toe, is een van de stokpaardjes van professor Velkeniers. "Als er problemen rijzen tussen patiënt en arts, dan heeft dat vaak met communicatie te maken", verkondigt ze. "Daarom schenken wij in de omgang met de patiënt en in de opleiding van onze studenten veel aandacht aan 'communiceren', met twee belangrijke aspecten: 1. Hoe een medische boodschap correct en in eenvoudige taal overbrengen zodat een goede therapeutische relatie tot stand komt? Want alleen zo neem je de patiënt echt mee als partner in de beslissing. 2. Ook oog hebben voor non-verbale communicatie: empathie hebben voor de bijzondere beleving door de patiënt, opvangen hoe de patiënt reageert en hem of haar de tijd geven om eventueel emotioneel te reageren." "In de opleiding Geneeskunde aan de VUB werken we tijdens de lessen met simulatiepatiënten in verschillende scenario's: de moeilijke patiënt, de patiënt met een diverse culturele achtergrond, de patiënt die een slechte diagnose te horen krijgt ... Communicatie is de hoeksteen van de geneeskunde. Zonder communicatie is er geen goede geneeskunde."Paradigma shiftCommunicatie is niet alleen belangrijk in de arts-patiënt relatie. Communicatie wordt ook almaar belangrijker in de setting van een ziekenhuis. "Je kan spreken van een echte paradigma shift in de geneeskunde", stelt Brigitte Velkeniers. "We zijn op korte tijd geëvolueerd van een eenmansgeneeskunde naar een groepsgeneeskunde. Multidisciplinariteit is het codewoord. 'Hokjes denken' is niet meer haalbaar in de geneeskunde van vandaag. Wij als internisten kunnen hierin een sleutelrol spelen omdat wij de patiënt holistisch benaderen en met zeer diverse pathologieën omgaan." "Zorg is multidisciplinair", zegt Velkeniers. "De grenzen van de diensten in het ziekenhuis vervagen, niet alleen door toenemende multimorbiditeit, maar ook door almaar meer complexe en chronische aandoeningen. Wie beter dan de algemeen internist kan in dat groepsgebeuren dat 'ziekenhuis' heet de coördinatie voeren en de link naar de huisarts leggen?"Als universitaire arts-specialist, is ook wetenschappelijk onderzoek een kernopdracht. Het onderzoek dat Brigitte Velkeniers voert heeft betrekking op schildklieraandoeningen, obesitas, levercirrose, hypofyse, osteoporose, Cushing ziekte, sclerodermie, enzovoort. Dit onderzoek wordt gevoerd in een multidisciplinaire en internationale setting en omgezet in de dagelijkse praktijk. "Innovatief werken, luisterbereid zijn, samenwerken en wederzijds respect tonen zijn fundamentele eigenschappen voor de artsen van de toekomst" zegt Brigitte Velkeniers.
